İçeriğe atla

Sevda Ferdağ

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sevda Ferdağ
DoğumLütfiye Dumrul
15 Ağustos 1942(1942-08-15)
Edremit, Balıkesir, Türkiye
Ölüm17 Şubat 2024 (81 yaşında)
Cihangir, Beyoğlu, İstanbul, Türkiye
Defin yeriKuruçeşme Mezarlığı, Beşiktaş
MilliyetTürk
MeslekOyuncu, şarkıcı
Etkin yıllar1958-2012
ÖdüllerTüm Liste

Sevda Ferdağ, gerçek adıyla Lütfiye Dumrul (15 Ağustos 1942, Balıkesir - 17 Şubat 2024, İstanbul), Türk oyuncu, tiyatro sanatçısı ve şarkıcı.[1]

İlk yılları ve eğitim hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Doğum adı Lütfiye Dumrul olan Sevda Ferdağ, 15 Ağustos 1942'de Balıkesir'in Edremit ilçesinde doğdu.[2] Çocukluğu İstanbul'da geçti. Babası Şakir Bey'i ilkokuldayken kaybetti. Sanata değer veren ve çocuklarının sanatçı olmasını isteyen ailesi tarafından oyunculuğa teşvik edildi. Annesi Ayşe Hanım ve oyuncu olan ablası Ferda Ferdağ'ın baskısı sonucu sinema ile tanıştı.[3]

Kariyer hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

1958 yılında henüz 16 yaşında iken O Günden Sonra filmi ile Türk sinemasına adım attı. İlk filmindeki başarısızlık ve çalışma şartlarının cazip gelmemesi üzerine ablası ile birlikte Almanya'ya gitti. Burada birçok derginin kapak sayfaları için model oldu ve birçok sinema menajerinden oyunculuk teklifi aldı. Yaşadığı şehir İstanbul'u özleyince beş yıl sonra Türkiye'ye geri döndü.[4] 1963 yılında Azrail'in Habercisi filmi ile tekrar Yeşilçam'da yer aldı. 1964’te Halit Refiğ’in Gurbet Kuşları filminde dansöz rolünde oynadı.

1970'li yılların ikinci yarısından sonra ortaya çıkan Yeşilçam seks furyası Sevda Ferdağ’ı da etkiledi. Komedi ve arabesk filmlerinin yanı sıra furyanın filmleri de ilgi gördü. Ferdağ bu dönemde Hop Dedik Kazım ve Şöhret Budalası gibi filmlerde yer aldı.[4] Kuralları olan oyuncu olmaktan uzak duran Ferdağ, elli yılda 150'nin üzerinde filmde rol aldı. Birçok yapımda "erkekleri baştan çıkaran vamp kadını" rollerine hayat verdi.[3]

1979 yılında Seninle Son Defa filmindeki Nesrin karakteri ile Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazandı. 1998'de Ağır Roman filmindeki rolü ile Altın Portakal En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu ödülüne değer görüldü. 2003 Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri'nde Orhan Aksoy ile birlikte Onur Ödülü tevcih edildi. 2009 yılında Vedat Türkali, Ülkü Erakalın, Yalçın Tura ile birlikte Altın Portakal Yaşam Boyu Onur Ödülü'ne layık görüldü. Ferdağ ödülünü Halit Refiğ adına aldığını söyledi.[5]

Salon komedileri ve "sabun köpüğü" tabir edilen filmlerde başrol, daha kalıcı filmlerde ise yardımcı kadın oyuncu rollerinde oynayan Sevda Ferdağ, Türk filmlerine ilginin azaldığı bir dönemde geçinebilmek için Fahrettin Aslan'ın gazinolarında şarkıcılık yaptı.[2][4]

Kuruçeşme Mezarlığı'ndaki kabri

Sevda Ferdağ, 17 Şubat 2024'te İstanbul Cihangir'deki evinde 81 yaşında hayatını kaybetti.[6] 18 Şubat'ta Zincirlikuyu Camiinde kılınan cenaze namazının ardından Beşiktaş Kuruçeşme Mezarlığına defnedildi.[7]

Yıl Yapım Rol Notlar
1958 O Günden Sonra
1963 Helal Olsun Ali Abi Fettan
Adanalı Tayfur
Azrailin Habercisi Hemşire Rita
Beyoğlu Piliçleri Çiçek
1964 Beş Şeker Kız
Günah Kızları
Gurbet Kuşları Seval/Naciye
İstanbul'un Kızları Leyla
Sokakların Kanunu Semra
Adanalı Tayfur Kardeşler
Aşkların En Güzeli
Dullar Tercih Edilir
Erkek Ali Haççe Hanım
Halime'den Mektup Var Halime
Hizmetçi Dediğin Böyle Olur Dadı
Hızır Dede Belma
Hızlı Osman
Kelebekler Çift Uçar
Ölümün Ücreti
On Korkusuz Adam Sevda
1965 Vahşi Gelin Leyla
Beleş Osman
Bir Caniye Gönül Verdim
Cezmi Band 007.5
Hak Yolunda Hazreti Yahya
Hazreti Yusuf'un Hayatı Züleyha
Helal Adanalı Celal
İstanbul Kazan Ben Kepçe
Kahreden Kurşun Sevda
Kanunsuzlar Süheyla
Kart Horoz Dilber
Posta Güvercini Semra
Şehvetin Esiriyiz Jale
Şenol Birol Gool Tüccarın Kızı
Son Darbe Canan
Sonsuz Geceler Saime
Taşralı Amca
Tavan Arası
Tehlikeli Adımlar Fatoş
1966 Aslanların Dönüşü
Babam Katil Değildi Sevda
Çalıkuşu
Cibali Karakolu Ayfer Şenay
Fatih'in Fedaisi Prenses Zui
Şehzade Murat ve Gülnaz Sultan
Severek Döğüşenler
Yedi Dağın Aslanı Aleksandra
Ailenin Yüz Karası Nevin
Arzunun Bedeli Şermin
Çingene Cemile
İnsan Bir Kere Ölür
Kan Ve Kurşun
Kanun Benim Hülya
Kara Fatma Kara Fatma
Karanlıkta Vuruşanlar
Para Kadın Ve Silah
1967 Anjelik Osmanlı Saraylarında Anjelik
Angélique In The Ottoman Palac Anjelik 'Angélique de Peyrac
Hacı Murat Sultan
Hindistan Cevizi Semra
Ringo Kid Mary
Ağır Suç Leyla İpek
Ağlayan Kadın
Aslan Yürekli Kabadayı Sevda Yıldız
Beni Katil Ettiler Gül
Çıldırtan Arzu Deniz
Çıldırtan Dudaklar
Demirel'e Söylerim
Galatalı Mustafa Sevgi
Gençlik Türküsü
Hesap Günü
İmamın Gazabı
Kanlı Takip Nalan
Kardeş Kavgası Alev
Karım Beni Aldatırsa Fatma
Ölüm Saati Gülay
Sefiller Fatma
Son Söz Benim
Üç Sevdalı Kız Sevda
1968 Belalı Hayat Selma
Casus Kıran Sevda
Alnımın Kara Yazısı Leyla
Anjelik Ve Deli İbrahim Anjelik
Benimle Evlenir misin Leyla
Bir Damat Aranıyor Selma
Çingene Güzeli Leyla
Gönüllü Kahramanlar Dora/Ayşe
Kabadayı
Kışlalar Doldu Bugün
Menderes Köprüsü Deniz
Son Vurgun Meral
1969 Galatalı Fatma
Gülnaz Sultan Gülnaz
Günahını Ödeyen Kadın
Muhabbet Kuşu
1970 Casus Kıran
Kanımın Son Damlasına Kadar
Aşk Hırsızı
Günahımı Çekeceksin
1971 Ayşecik Bahar Çiçeği
Tamam mı Canım
1972 Günahsızlar Gönül
Ay Aman Of
Şehvet Kurbanı Ayla Erdağ
Yalan Dünya Şarkıcı
1973 Cennetin Kapısı Perihan
Dikiz Aynası Leyla
1974 Ne Hakem Rozita
Hop Dedik Kazım
1975 Deli Deli Tepeli Fatma
Macera Stella
Şöhret Budalası
1976 İntikam Meleği Gönül
Kapıcılar Kralı Mahir'in Ev Arkadaşı
Namus Belası
1977 Derbeder Sevda
Tokat Gamze
1978 Seninle Son Defa Nesrin
1983 Bedel Oya
Davetsiz Misafir Nurten
Seni Seviyorum
1984 Kadın Bir Defa Sever Cavidan
1986 Gülümse Biraz
Öksüzler Semra
Sıcak Tatlı Yaz
1987 Kavanozdaki Adam Nalan
Sevgiye Hasret Aslı'nın Annesi
Yaşamaya Mecburum Sevda
Ziyaret Arzu'nun Annesi
1988 Acı Su
1991 Gizli Yüz Anne-Öğretmen Kadın
1993 Tersine Dünya
Bir Kadın Yüzü
Senin İçin Bir Kadeh Rezzan
1995 Yer Çekimli Aşklar
Cemile Ve Umudun Masalı
1996 Şahin Zeynep
Sara ile Musa
Zehra Ana
1997 Ağır Roman Emine
1998 Sıcak Saatler Cahide Ana
1999 Aşkın Dağlarda Gezer Esma Kadın
Güle Güle
2000 Aşk Güzel Şeydir
Hanım Ağa
Kumkapı Olayı / Üzgünüm
2002 Berivan Hafız Hala
Zeybek Ateşi Cennet
2003 Gelin Hacer Hanım
2004 Perçem Gökçe Sultan
2005 Şöhret Macide Soygüder 1. ve 2. sezon rol almıştır
2006 Hacı Zafire Gesili
2008 Yaprak Dökümü Sevda 1. sezon rol almıştır.
2009 Ömre Bedel Mediha 1. ve 2. sezon rol almıştır.
Yıl Ödül Töreni Kategori Proje Kaynak Sonuç
1979 16. Altın Portakal Film Festivali En İyi Kadın Oyuncu Seninle Son Defa [8] Kazandı
1998 35. Altın Portakal Film Festivali En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ağır Roman [8][9] Kazandı
2003 8. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri Sinema Onur Ödülü [10] Kazandı
2005 12. Altın Koza Film Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü [11] Kazandı
2009 46. Altın Portakal Film Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü [8][12][13] Kazandı
2019 51. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri Onur Ödülü [14][15] Kazandı
  1. ^ "Sinematürk' te Sevda Ferdağ". 15 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  2. ^ a b Seral Cumalı (27 Nisan 2018). "Yeşilçam'da kuralsız ilk kadın". Posta. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  3. ^ a b "Zoraki 'vamp'". Milliyet. 16 Ocak 2012. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  4. ^ a b c Selçuk Bulut. "Molatik Nostaljik: Sevda Ferdağ". Milliyet. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  5. ^ "Altın Portakal'ın Onur Ödülleri verildi". Milliyet. 15 Ekim 2009. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  6. ^ "Oyuncu Sevda Ferdağ hayatını kaybetti". NTV. 17 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  7. ^ Murat Deliklitaş, Mustafa Mert Karaca (18 Şubat 2024). "Sevda Ferdağ son yolculuğuna uğurlandı". Demirören Haber Ajansı. 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024. 
  8. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Mayıs 2024. 
  9. ^ "3 film 3 olay". www.hurriyet.com.tr. 11 Eki 1998. 30 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2024. 
  10. ^ "Sadri Alışık tiyatro ödülleri - Internet Haber". www.internethaber.com. 30 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2024. 
  11. ^ "SABAH - 12/06/2006 - Altın Koza 'Beş Vakit'e gitti". arsiv.sabah.com.tr. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2024. 
  12. ^ "46. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali, Ödülleri Açıklandı | sadibey.com". 17 Eki 2009. 31 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2024. 
  13. ^ "Altın Portakal film festivalinde iki film ödül aldı". www.hurriyet.com.tr. 18 Eki 2009. 30 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2024. 
  14. ^ "51. SİYAD Türkiye Sineması Ödülleri sahiplerini buldu!". Hürriyet. 28 Şubat 2019. 28 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2024. 
  15. ^ "51. Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) Ödülleri | NouvArt". 30 Mayıs 2024. 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2024. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]